اوربایت چیست؟ | درمان اوربایت با ارتودنسی
اوربایت دندان یکی از انواع ناهنجاری های دهان و دندان است که به دلایل متعددی ایجاد می شود. این ناهنجاری چه مشکلاتی را ایجاد می کند و چرا باید به موقع برای درمان آن اقدام شود؟ این ناهنجاری چکونه تشخیص داده می شود و چه روش های درمانی آن به چه صورت است؟ با مطالعه این مقاله می توانید پاسخ تمام این سوالات را به دست آورید.
چکیده مطلب
اوربایت زمانی است که فک فوقانی شما با فک پایین شما همپوشانی دارد. معمولاً در بعضی از بیماران فقط یک یا دو میلی متر اوربایت وجود دارد، اما در برخی دیگر مشکلات جدی تری وجود دارد. مال اکلوژن یا اوربایت عمیق زمانی است که همپوشانی بین دندان های بالا و پایین برجسته تر باشد. غالباً بیمار دارای چانه ای مغلوب است که بر شکل صورت او تأثیر می گذارد. در ادامه این مقاله مطالب مفیدی در رابطه با بهترین سن درمان اوربایت، علل بروز و علائم آن، انواع آن، تشخیص اوربایت و عوارض عدم درمان آن برای شما شرح داده شده است.
اوربایت چیست؟
اوربایت (Overbites) نوعی ناهنجاری دهان و دندان است که در آن، دندان های فک بالا تا حد زیادی (حدود 30 الی 50 درصد) دندان های فک پایین را پوشانده اند. طبق نظر دکتر احمدرضا حسینی، متخصص ارتودنسی در تهران، این نوع مال اکلوژن سبب می شود تا دندان ها و فک با یکدیگر هماهنگی نداشته باشند و مشکلات بسیاری را برای فرد ایجاد کنند. در بیشتر موارد، اوربایت به صورت ژنتیکی ایجاد می شود، اما دلایل دیگری نیز در بروز این عارضه موثرند که در ادامه بیشتر درباره آن ها صحبت خواهیم کرد.
انواع اوربایت
به طور کلی اوربایت در دو دسته بندی کلی قرار می گیرد که انواع اوربایت عبارتند از:
-
اوربایت عمودی
در صورتی این نوع اوربایت رخ داده است که دندان های بالا به حد زیادی دندان های پایین را پوشانده باشند.
-
اوربایت افقی
اگر دندان های فک بالا جلوتر از دندان های فک پایین قرار بگیرند، اوربایت از نوع افقی خواهد بود.
تشخیص اوربایت
اوربایت دندان به راحتی قابل تشخیص است و حتی خودتان جلوی آینه می توانید متوجه وجود آن شوید. با حالت لبخند جلوی آینه قرار بگیرید و وضعیت دهان و دندان خود را بررسی کنید. در صورتی که دندان های فک بالا بیش از اندازه، روی دندان های فک پایین قرار بگیرند، ناهنجاری اوربایت ایجاد شده است و باید برای درمان آن به مطب ارتودنسی مراجعه نمایید. در واقع می توان گفت افرادی که دچار این ناهنجاری هستند، دندان های آن ها به حالت طبیعی در دهان قرار نگرفته اند و این وضعیت در ظاهر به خوبی قابل مشاهده است. شاید اگر شما هم دچار این ناهنجاری باشید، در ابتدا نگرانی های زیادی در رابطه با درمان این مشکل داشته باشید. اولین گام و مهمترین قدم برای قرار گرفتن در یک مسیر درمانی درست، مشاوره با یک ارتودنتیست می باشد. یک متخصص ارتودنسی با معاینه و بررسی های لازم بهترین و مناسب ترین برنامه درمانی را برای فرد پایه ریزی می کند و همه ی جوانب را در نظر قرار می دهد. ناهنجاری های دهان و دندان در افراد متفاوت می باشند و به همین جهت شیوه های درمانی و مدت زمان درمان برای افراد متفاوت خواهد بود.
درمان اوربایت
با وجود اینکه هیچگونه محدودیت سنی برای درمان و اصلاح اوربایت دندان وجود ندارد، اما با این وجود بهتر است تا درمان در سنین پایین صورت بگیرد، زیرا در کودکی رشد استخوان فک متوقف نشده و درمان راحت تر و با هزینه ای کمتر انجام می شود. به طور کلی روش های درمانی اوربایت دندان را در زیر مورد بررسی قرار می دهیم:
-
ارتودنسی دندان
بهترین روش درمانی که برای اوربایت در نظر گرفته می شود، ارتودنسی دندان است. با وجود اینکه ارتودنسی دندان در تمام سنین کاربرد دارد و انجام می گیرد، اما هر چه سریع تر برای درمان اوربایت اقدام شود، تاثیرات بسیار مهمی بر روند درمان خواهد داشت. اگر اوربایت در سنین کودکی تحت درمان قرار بگیرد، دستگاه های ارتودنسی به تنهایی قادر به درمان آن بوده و نیاز به درمان های دشوار و جراحی وجود ندارد. در صورتی که اوربایت در حالت خفیف باشد، از کش های ارتودنسی استفاده می شود. کش های ارتودنسی سبب می شوند تا فک پایین به سمت جلو حرکت کند. همچنین فنر نیز می تواند در درمان اوربایت شدید موثر باشد، زیرا فشار بیشتری را به دندان ها و فک ها اعمال می کند. به طور کلی بسیاری از روش های درمانی ارتودنسی مانند ارتودنسی لینگوال و اینویزیلاین و یا نگهدارنده های ارتودنسی می توانند برای درمان اوربایت مورد استفاده قرار بگیرند. در مواقعی که ارتودنتیست تشخیص دهد تا لازم است که دندانی کشیده شود، برای ایجاد فضای بیشتر در دهان یک و یا چند دندان را خواهد کشید.
-
جراحی ارتوگنایتیک
باید توجه داشته باشید که اگر درمان اوربایت در سن مناسب انجام نشود، در سنین بزرگسالی به دلیل متوقف شدن رشد فک، امکان درمان اوربایت با دستگاه های ارتودنسی به تنهایی وجود ندارد و باید از جراحی ارتوگنایتیک کمک گرفته شود. بنابراین برای درمان اوربات شدید از این نوع روش جراحی استفاده می شود. به طور معمول لازم است تا قبل جراحی، بریس های ارتودنسی نیز به مدت 9 الی 18 ماه، مورد استفاده قرار بگیرند. این جراحی تحت بیهوشی عمومی و در بیمارستان انجام شده و بیمار حدود 2 روز بستری خواهد شد. این جراحی به روش های متفاوتی انجام می گیرد که معمولا با کشیدن گونه ها به سمت عقب صورت می گیرد.
علل بروز اوربایت
موارد متعددی می توانند سبب بروز اوربایت شوند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- ژنتیک
شایع ترین موردی که علل بروز اوربایت دندان است، ژنتیک است. در واقع اگر دندان ها و فک در شکل و اندازه ای متناسب قرار نداشته باشند، فضای کافی و مناسبی برای دندان ها در فک وجود نخواهد داشت که می تواند سبب بروز اوربایت شود.
- مکیدن انگشت
مکیدن انگشت دست در برخی از کودکان می تواند عاملی بر بروز اوربایت باشد.
- استفاده طولانی مدت از شیشه شیر
در صورتی که از شیشه شیر بیش از حد استفاده شود، با فشار زیاد زبان به دندان ها، عارضه اوربایت رخ خواهد داد.
- برخی از عادات رفتاری نامناسب
عادت های نادرستی مانند جویدن یخ، دندان قروچه و یا ناخن جویدن می توانند به مرور زمان سبب پیدایش اوربایت دندانی گردند.
چرا درمان زود هنگام اوربایت اهمیت دارد؟
اگر اوربایت در سنین پایین به درستی درمان نشود، با گذشت زمان اوربایت عمیق تر می شود و با ساییده شدن دندان ها، اوربایت بارزتر می شود. اگر overbite شما باعث می شود که دندان ها و لثه ها به درستی تمیز نشوند، در صورت عدم درمان صحیح و به موقع، این امر می تواند منجر به پوسیدگی دندان، بیماری لثه و حتی از بین رفتن دندان شود. همچنین به دلیل سردردها و درد دندان و فک، حتی بیشتر احساس درد می کنید، همچنین تغذیه شما نیز دچار مشکل خواهد شد. بنابراین همواره توصیه می شود تا در صورت وجود هرگونه ناهنجاری دهان و دندان در اسرع وقت برای درمان آن ها اقدام شود.
بهترین سن درمان اوربایت
بهترین سن درمان ناهنجاری اوربایت زمانی می باشد که بیمار هنوز به سن بلوغ نرسیده است. در این زمان رشد فک متوقف نشده و در این زمان رشد فک متوقف نشده و ارتودنتیست اگر به بهترین متخصص ارتودنسی در تهران مراجعه کنید، می تواند به سادگی به درمان ناهنجاری اوربایت بپردازد. بنابراین با توجه به سن بلوغ متفاوت در دختر ها و پسر ها، بهتر است تا درمان اوربایت برای دختر ها در 10 سالگی و برای پسر ها در سن 12 سالگی انجام شود. البته این نکته را در نظر داشته باشید که ابتدا باید ارتودنتیست دارای مهارت، به بررسی وضعیت دهان و دندان بیمار بپردازد و با توجه به شرایطی که دارد، بهترین روند درمان را برنامه ریزی کند. در واقع می توان گفت که همواره سن ملاک اصلی برای شروع درمان اوربایت نمی باشد و ارتودنتیست دارای مهارت و با تجربه تمام معیار های لازم را مد نظر قرار می دهد.
عوارض عدم درمان اوربایت
برخی از افراد تصور می کنند که درمان اوربایت تنها برای زیبایی چهره و رفع مشکلات ظاهری صورت می گیرد، اما شما باید این را بدانید که عدم درمان به موقع اوربایت می تواند عوارض دیگری را به همراه داشته باشد که در زیر شما را با آن ها آشنا می کنیم:
- در حالت اوربایت شدید، احتمال آسیب به لثه ها توسط دندان های فک پایین وجود دارد.
- اوربایت، دندان های فک بالا را به صورت غیر طبیعی مورد سایش قرار می دهد.
- اغلب مشکلات فکی، سر درد های شدیدی به همراه خواهند داشت.
- عدم هماهنگی دندان ها، احتمال شکستگی دندان و همچنین فرسایش مینای دندان را افزایش می دهد.
- اوربایت می تواند سبب بروز برخی از مشکلات تنفسی شود.
- این ناهنجاری مشکلاتی را در جویدن غذا ایجاد می کند.
- با وجود ناهنجاری اوربایت، بهداشت دهان و دندان دشوار تر شده و احتمال بروز بیماری های دهان و دندان افزایش می یابند.
هزینه درمان اوربایت
به طور کلی هزینه درمان اوربایت با توجه به شدت و میزان ناهنجاری، سن بیمار و نوع روش درمانی تعیین می گردد. نکته ای که باید در نظر گرفته شود، این است که درمان اوربایت در سنین کودکی راحت تر و با هزینه ای کمتر خواهد بود.
سوالات متداول
-
آیا اوربایت با علائم دیگری همراه است؟
علاوه بر مشخص بودن این ناهنجاری در ظاهر، علائم دیگری را می توان برای اوربایت در نظر گرفت که عبارتند از:
- درد بیش از اندازه فک
- دندان قروچه
- لق بودن دندان ها
- ساییده شدن دندان ها
- بروز مشکلاتی در غذا خوردن
- تنفس از راه دهان
- سردرد بیش از اندازه