اپن بایت چیست؟ | علائم و عوارض اپن بایت | درمان اپن بایت با ارتودنسی
چکیده مطلب
دندان های ما در حالت طبیعی و استاندارد، طوری قرار می گیرند که زمانی که دهان خود را می بندیم، فک بالا و دندان های بالایی روی دندان های فک پایین قرار گرفته و تا حدی دندان های فک پایین را پوشش می دهند و با فک پایین تماس برقرار می کنند. اما چنانچه فرد دچار اختلالات و ناهنجاری های فک و دهان شود، با توجه به نوع اختلال ممکن است، دندان ها از هم فاصله بگیرند و هیچ تماسی با هم نداشته باشند. یکی از این اختلالات اپن بایت بوده که می تواند مشکلات بسیاری را برای افراد ایجاد کند. عوامل بسیاری می توانند در بروز این ناهنجاری نقش داشته باشند. با مطالعه این مقاله می توانید اطلاعات کافی درباره علائم، علل ایجاد، روش های درمانی موثر در سنین مختلف و هزینه درمان اپن بایت به دست آورید. پس تا پایان مقاله با پازل کلینیک همراه باشید.
اپن بایت چیست؟
در حالت معمول، فکهای ما به طور همتراز با یکدیگر قرار میگیرند و دندانهای فک بالا و پایین به خوبی روی هم مینشینند. وقتی فکها در وضعیت طبیعی باشند، با بسته شدن دهان هیچ فاصلهای بین دندانهای جلویی فک بالا و پایین وجود ندارد. اما در شرایط اپن بایت، فکها همتراز نیستند و زمانی که دهان بسته میشود، بین دندانهای جلویی فاصله ایجاد میشود.
علل ایجاد اپن بایت
اپن بایت به دلایل مختلفی میتواند به وجود بیاید و منجر به ناراحتیها و عوارض مختلف در فک و صورت فرد شود. مهمترین دلایل ایجاد اپن بایت عبارتند از:
- وراثت: عوامل وراثتی نقش مهمی در ایجاد این عارضه دارند. در صورتی که یکی از اعضای خانواده به این عارضه مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرد به این اختلال بیشتر میشود.
- مکیدن لبهای پایینی: مکیدن مکرر لب پایین به صورت عادت میتواند منجر به بروز اختلال اپن بایت شود.
- مکیدن انگشتان و یا پستانک: مکیدن انگشتان و پستانک در دوران نوزادی و کودکی، به صورت مکرر، میتواند موجب بروز اپن بایت و عدم قرارگیری صحیح دندانهای فک بالا و پایین بر روی هم شود.
- جلو قرار گرفتن زبان: جلو بودن بیش از حد زبان در حالت استراحت میتواند به مرور زمان باعث ایجاد اختلال فکی و مشکلات دندانی شود. نفس کشیدن با دهان نیز میتواند زبان را به جلو بیاورد و در صورت تداوم، منجر به اپن بایت شود.
- فشار دادن زبان: عادت به فشار دادن زبان یا بلع کودکانه که موجب فشار آوردن به نوک زبان و دندانهای قدامی میشود، میتواند به مرور زمان منجر به بروز اپن بایت شود.
- مشکلات استخوانی فک: مشکلاتی مانند رشد غیرطبیعی و نامناسب فک، عقبزدگی یا جلوزدگی بیش از حد، و انحرافهای استخوانی میتوانند باعث ایجاد اپن بایت شوند.
این عارضه چه علائمی دارد؟
افرادی که به این مشکل دچار هستند ممکن است با علائم زیر مواجه شوند:
- مشکلات گفتاری یا دشواری در تلفظ صحیح برخی کلمات
- مشکل در جویدن غذاها که میتواند به مشکلات گوارشی منجر شود
- اختلال در فرآیند بلع
- مشکلات در تولید و کنترل جریان بزاق
- قرارگیری زبان در موقعیتهای نامناسب
علاوه بر این، ممکن است منجر به دندان قروچه یا فشار بیش از حد بر دندانها شود، زیرا فکها بهدرستی همتراز و هماهنگ نیستند و نیروهای نابرابری به دندانها وارد میکنند.
روشهای درمان اپن بایت
درمان اپن بایت میتواند پیچیده و چالشبرانگیز باشد، زیرا ماهیت آن با سایر ناهنجاریهای فکی و دندانی متفاوت است. نوع درمان به سن بیمار بستگی دارد و میتواند متفاوت باشد.
درمان در سنین پایین
در کودکان و نوجوانان، استفاده از دستگاههای ارتودنسی ثابت میتواند به اصلاح اپن بایت کمک کند. در این سنین، فک هنوز در حال رشد است و با کمک این دستگاهها بهتر هدایت میشود.
درمان در سنین بالاتر
با افزایش سن، درمان اپن بایت تنها با استفاده از دستگاههای ارتودنسی ثابت امکانپذیر نیست. بسته به شدت مشکل، نیاز به جراحی فک یا جراحی ارتوگناتیک نیز مطرح میشود. در این موارد، چون فک دیگر رشد نمیکند، اصلاح و هدایت آن تنها از طریق جراحی امکانپذیر است.
مراحل شروع درمان اپن بایت
اولین گام برای درمان این مشکل، مراجعه بهموقع به یک متخصص ارتودنسی است. این متخصص میتواند نوع و شدت اپن بایت را تعیین کند. اگر بیمار کودک یا نوجوان باشد، درمان با دستگاههای ارتودنسی آغاز میشود. در صورتی که بیمار بزرگسال باشد، متخصص ارتودنسی با همکاری یک جراح فک به درمان اپن بایت میپردازند.
سوالات متداول
بعد از درمان اپن بایت چه مراقبتهایی لازم است؟
پس از درمان اپن بایت به روشهای مختلف، رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. در صورت عدم رعایت، ممکن است مشکلات و عوارض جدیدی پدید آید. برای حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از آسیبهای جدید نظیر پوسیدگی دندان، موارد زیر باید رعایت شود:
استفاده از نخ دندان پس از هر وعده غذایی
قرقره آب نمک برای جلوگیری از عفونتهای دهانی
مسواک زدن صحیح بعد از خوردن غذا (۲ تا ۳ بار در روز)
استفاده از دهانشویه آنتی باکتریال بعد از مسواک
آیا میتوان از بروز اپن بایت جلوگیری کرد؟
اپن بایت به دلایل مختلفی ایجاد میشود و ممکن است مشکلاتی در فک و صورت ایجاد کند. این عارضه گاهی به صورت ارثی رخ میدهد و نمیتوان از آن پیشگیری کرد. دوران کودکی بهترین زمان برای جلوگیری از این عارضه است. والدین باید مراقب باشند که وابستگی کودک به پستانک را کاهش داده و مانع مکیدن انگشت شوند.
در درمان اپن بایت از چه ابزار و تجهیزاتی استفاده میشود؟
ابزار و تجهیزات مورد استفاده در درمان اپن بایت شامل محافظ لبها، گسترشدهنده فک بالا، پورتر، انکوریج اسکلتی (TSAD)، گگ دهانی، هدگیر و سایر وسایلی است که به بهبود سریعتر فک و دندان و جلوگیری از تشدید عارضه کمک میکنند.
چرا باید اپن بایت را درمان کنیم؟
اپن بایت میتواند موجب مشکلات و ناهنجاریهای مختلفی در دهان و فک شود. درمان این عارضه بسیار مهم و ضروری است، چرا که میتواند از بدتر شدن وضعیت دندانها و فک، مشکلات لثه، پوسیدگی دندان و اختلالات ظاهری جلوگیری کند.
بهترین سن برای درمان اپن بایت چه سنی است؟
بهترین زمان برای درمان اپن بایت، سنین هفت تا دوازده سالگی و قبل از تکمیل رشد استخوانهای فک و کام است. در این سن، دندانپزشک بدون نیاز به جراحی و به راحتی میتواند به بهبود وضعیت کودک بپردازد.