وسایل ارتودنسی

سیم ارتودنسی دندان | انواع سیم ارتودنسی | تعویض سیم ارتودنسی

سیم ارتودنسی دندان چیست و چه کاربردی دارد؟ تعویض سیم ارتودنسی هر چند وقت یک بار انجام می گیرد؟ اگر سیم ارتودنسی آسیب دید، چه اقدامی باید انجام داد؟ در ادامه مقاله با پازل کلینیک همراه باشید تا پاسخ این سوالات را دریابید.

چکیده مطلب

امروزه روش ارتودنسی دندان در علم دندانپزشکی به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. این روش درمانی دارای کاربرد ها و مزیت های بسیاری است که به اصلاح ناهنجاری های دهان و دندانی می پردازد. در اکثر موارد، موقعیت صحیحی که برای دندان ها ایجاد می شود، به کمک براکت و سیم ارتودنسی صورت می گیرد. سیم ارتودنسی در شیار براکت ارتودنسی قرار گرفته و جنس آن از فلز می باشد و در واقع وظیفه اصلی را برای شکل دهی و جا به جایی دندان ها بر عهده دارد. در طول زمان، سیم ارتودنسی همانند ابزار ها و دستگاه های دیگر ارتودنسی دندان، دچار تغییرات بسیاری شده است. جنس سیم های ارتودنسی دندان در گذشته از مفتول های طلا بوده، اما امروزه از نیکل، مس و یا استیل ضد زنگ استفاده می شود. همچنین در گذر زمان سطح مقطع سیم ارتودنسی نیز دچار تغییراتی شده است. البته در این روند تکاملی موثر ترین عامل را می توانیم اصطکاک بین سیم و شیار های براکت در نظر بگیریم. در صورتی که اصطکاک بین سیم و براکت بیش از حد باشد، حرکت دندان ها و عملکرد آن ها تحت تاثیر قرار می گیرند. البته میزان انحراف و موقعیت دندان نیز از مواردی هستند که در ایجاد این اصطکاک موثر می باشند. به همین دلیل شرکت های سازنده سیم ارتودنسی در تلاش برای کاهش این اصطکاک می باشند و سعی دارند تا عملکرد بهتری را از سیم های ارتودنسی ایجاد کنند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با یکی از ابزار های کارآمد ارتودنسی یعنی سیم ارتودنسی دندان، آشنا کنیم، پس در ادامه مقاله با پازل کلینیک همراه باشید.

سیم ارتودنسی یا آرچ وایر چیست؟

آرچ وایر ها یا سیم های ارتودنسی (Archwire) دندان ابزاری هستند که برای جا به جایی دندان ها به سمت واقعیت ایده آل فشار مورد نظر را اعمال می کنند. سیم های ارتودنسی در جنس ها و انواع مختلفی وجود دارند که در ادامه مقاله به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.

عملکرد سیم ارتودنسی

سیم ارتودنسی دندان با اعمال نیروی لازم به دندان ها، سبب می شود تا دندان ها در جایگاهی درست و در شکلی مناسب قرار بگیرند.

انواع سیم های ارتودنسی

برخی از فاکتور ها مانند ضخامت سیم و سطح مقطع آن، سبب تفاوت در انواع سیم های ارتودنسی دندان می شوند. ضخامت و سطح مقطع، کنترل حرکت دندان ها و میزان اصطکاک دندان ها را نشان می دهند. در طول درمان ارتودنسی با توجه به شرایط دهان و دندان بیمار، ارتودنتیست از سیم های متفاوتی استفاده می شود.

1. سیم ارتودنسی دایره ای

   معمولا سیم های دایره ای که دارای مقطع دایره ای می باشند، در مراحل ابتدایی درمان مورد استفاده قرار می گیرند و کاربرد آن ها برای چینش صحیح دندان ها می باشد. این سیم ها دارای خاصیت ارتجاعی بوده و برای پوشش یکنواخت دندان ها مناسب می باشند. البته با استفاده از سیم های دایره ای برای تغییر موقعیت دندان، فشار کنترلی وجود ندارد.

2. سیم ارتودنسی مستطیلی

   با توجه به حرکات دندانی خوبی که به کمک این سیم ها انجام می شود، استفاده از سیم های مستطیلی در انتهای درمان کاربرد بسیاری دارد. سیم های ارتودنسی مستطیلی، خاصیت ارتجاعی ندارند و همچنین به دلیل سفت بودن، سبب اعمال فشار زیادی بر روی براکت ها می شوند. به همین دلایل استفاده از آن به دقت بالا و مهارت زیادی نیاز دارد.

3. سیم ارتودنسی مربعی

   برای حرکت دندان ها، سیم های مربعی بسیار مناسب می باشند و عملکرد خوبی را از خود نشان داده اند. همچنین این نوع سیم دارای لغزش مکانیکی نیز هستند. سیم های مربعی پهنای کمی دارند که این مورد می تواند نوعی نقص در سیم های مربعی محسوب شود.

جنس سیم های ارتودنسی

سیم های ارتودنسی دندان می توانند از جنس های متفاوتی ساخته شوند که در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:

1. سیم ارتودنسی تیتانیوم

   سیم های ارتودنسی تیتانیومی در برابر شکستگی مقاومت بالایی داشته و دارای انعطاف می باشند.

2. سیم ارتودنسی نیکل تیتانیوم رفلکس

   برای وارد کردن نیرو های ثابت و فشار های ملایم، استفاده از این جنس سیم ارتودنسی کارآمد می باشد و در برابر انحرافات دائمی مقاومت خوبی از خود نشان داده اند. در واقع این سیم ها، دندان ها را در معرض فشار زیادی قرار نمی دهند.

3. سیم ارتودنسی Tp Original Wire

   این نوع سیم ها با داشتن مقاومت بالا، درجه سختی برتری را فراهم می نمایند. بدون اینکه سبب شکستگی دندان ها شوند، می توانند نیروی بسیار ملایمی را به دندان ها اعمال کنند. در مراحل ابتدایی درمان برای تراز کردن دندان ها، استفاده از سیم ها می توانند کارایی خوبی داشته باشند.

تعویض سیم ارتودنسی دندان

در حین درمان ارتودنسی دندان معمولا براکت های ارتودنسی در هر جلسه تعویض می شوند، اما نیازی به تعویض سیم ارتودنسی دندان در هر جلسه نمی باشد و ارتودنتیست با توجه به روند حرکت دندان ها در برخی از جلسات درمان، به تعویض سیم ارتودنسی می پردازد. در طول درمان ارتودنسی بیمار باید به خوبی به توصیه های ارتودنتیست خود عمل کند، در غیر این صورت احتمال آسیب به براکت ها و سیم ارتودنسی دندان وجود دارد. در صورتی که گوشه ای از سیم ارتودنسی سبب بروز زخم در برخی از نواحی دهان شما شد، می توانید به کمک موم ارتودنسی دندان از بروز آسیب های بیشتر جلوگیری کنید. زمانی که موم ارتودنسی روی قسمت هایی از سیم ارتودنسی قرار می گیرد، از تحریک بافت های نرم دهان جلوگیری می شود. اگر سیم ارتودنسی دندان شما دچار آسیب و شکستگی شد، به مطب ارتودنسی مراجعه نمایید.

سوالات متداول

1. اگر سیم ارتودنسی آسیب دید، چه اقدامی باید انجام داد؟

   زمانی که آسیبی به سیم ارتودنسی دندان شما وارد شد، بهتر است تا هر چه سریع تر به مطب ارتودنسی مراجعه کنید.

2. چگونه می توان از سیم ارتودنسی دندان محافظت کرد؟

   برای محافظت از سیم ارتودنسی خود باید دستورالعمل های ارتودنتیست خود را به خوبی انجام دهید و به آن ها توجه لازم را داشته باشید. سعی کنید از مصرف غذا های سفت و سخت پرهیز کنید.

درباره دکتر احمدرضا حسینی، متخصص ارتودنسی