ارتودنسی فانکشنال چیست؟ | انواع دستگاه ها، مزایا، معایب و قیمت 1403
آیا ارتودنسی فانکشنال نسبت به دیگر روش های ارتودنسی متحرک بهتر است؟ چند نوع دستگاه فانکشنال وجود دارد؟ در این مقاله با روش ارتودنسی فانکشنال آشنا خواهید شد.
چکیده مطلب
یکی از زیر شاخه های ارتودنسی دندان که اغلب مردم آشنایی درستی با این روش درمانی ندارند، ارتودنسی فانکشنال می باشد. این نوع روش ارتودنسی دندان علاوه بر اینکه به صاف کردن دندان ها می پردازد، می تواند به اصلاح موقعیت فکین نیز بپردازد. در صورتی که فک عقب تر و یا جلوتر از حالت عادی قرار داشته باشند، دهان دچار افتادگی شده که در نتیجه میگرن، درد های شانه، درد های گردن، آپنه خواب، اختلالات مفصل گیجگاهی، انسداد مجاری تنفسی و تحت تاثیر قرار دادن زیبایی چهره را به دنبال خواهد داشت. ارتودنسی فانکشنال با این هدف انجام می شود که فشاری که به اشتباه به دندان های نامرتب وارد می شود، به فک وارد شده تا با گسترش فک، زیبایی دهان بیمار به دست آید. این ارتودنسی با باز کردن سینوس ها به رفع آپنه خواب نیز می پردازد. شاید این نوع روش درمانی، مورد پسند بسیاری از بیماران نباشد، اما باید گفت که این روش می تواند نتیجه درمانی بی نظیری را برای بیمار به همراه داشته باشد. در این مقاله قصد داریم تا اطلاعات بیشتری را درباره این نوع روش ارتودنسی دندان در اختیار شما قرار دهیم، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ارتودنسی فانکشنال چیست؟
ارتودنسی فانکشنال روشی از علم ارتودنسی می باشد که علاوه بر اصلاح موقعیت دندان ها به اصلاح موقعیت فکین نیز می پردازد. ناهماهنگ بودن فک ها می تواند مشکلات بسیاری را برای فرد به دنبال داشته باشد. این نوع ارتودنسی دارای دو نوع ثابت و متحرک می باشد. نوع ثابت آن توسط ارتودنتیست در دهان قرار گرفته و بیمار تا انتهای درمان نمی تواند آن را از دهان خود خارج کند. البته این موضوع را می توان به عنوان مهمترین مزیت ارتودنسی فانکشنال ثابت در نظر گرفت، زیرا در این صورت همکاری بیمار ضروتی بر نتیجه گیری درمان ندارد. اما در نوع متحرک آن، بیمار قادر است تا دستگاه را از دهان خارج کند و نتیجه نهایی درمان به همکاری بیمار با ارتودنتیست بستگی دارد.
کاندیدای مناسب برای ارتودنسی فانکشنال
ارتودنسی فانکشنال با داشتن فواید بی نظیر خود می تواند برای افرادی که نیاز به اصلاح ناهنجاری های فکی دارند، بسیار مناسب باشد. به طور کلی با توجه به شرایط بیمار ممکن است تا در هر رده سنی به این نوع ارتودنسی دندان نیاز باشد. مشکلات فکی در سنین کودکی به خوبی به کمک ارتودنسی فانکشنال درمان می گردند. همچنین برخی از افراد بزرگسال که دچار مشکلاتی از جمله سر درد های مزمن هستند و یا فک آن ها در زمان غذا خوردن و یا صحبت کردن به درستی عمل نمی کند و صدای تق تق می دهد نیز، می توانند از این روش درمانی بهره مند گردند. اما معمولا بهترین سن استفاده از این دستگاه برای کودکانی است که در حال رشد می باشند. در بازه زمانی 6 الی 14 سال بهترین سن استفاده از دستگاه ارتودنسی فانکشنال می باشد.
هزینه ارتودنسی فانکشنال
هزینه این درمان با توجه به مواردی مانند نوع و شدت ناهنجاری، مهارت و تخصص ارتودنتیست، نوع ابزار مورد استفاده و موقعیت جغرافیایی مطب ارتودنسی در نظر گرفته می شود. البته با وجود این موارد می توان گفت که این نوع ارتودنسی هزینه ای کمتر از سایر روش های درمانی ارتودنسی را به خود اختصاص داده است. در صورتی که ارتودنتیست تشخیص دهد که کودک برای رفع ناهنجاری فکی خود، لازم است تا ارتودنسی فانکشنال را از نوع متحرک استفاده داشته باشد و کودک همکاری درستی با ارتودنتیست خود نداشته باشد، ممکن است هزینه های درمانی افزایش پیدا کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر از هزینه ای این روش درمانی با پازل کلینیک تماس گرفته و جلسه ای را برای مشاوره با متخصص ارتودنسی ترتیب دهید.
مزایای ارتودنسی فانکشنال
این نوع روش ارتودنسی دارای فواید و مزایای فراوانی بوده که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- ارتودنسی فانکشنال با برقراری تقارن در فکین و ایجاد فضایی مناسب برای دندان ها ساختار صورت را بهبود بخشیده و طرخ لبخندی بی نظیر را به وجود می آورد.
- نتیجه نهایی به کمک این روش درمانی بسیار عالی و با ثبات می باشد.
- این نوع ارتودنسی دندان می تواند سبب کاهش اختلالات مفصل گیجگاهی فکی شود.
- در این روش درمانی به ندرت نیاز به کشیدن دندان وجود دارد.
- ابزار های مورد استفاده در این نوع روش ارتودنسی دندان به راحتی تمیز می شوند.
- نگهداری از ابزار های ارتودنسی فانکشنال راحت است.
- این روش درمانی نیز رخ بسیار زیبایی را برای فرد به ارمغان می آورد.
- این نوع ارتودنسی را می توان در سنین بسیار پایین نیز آغاز کرد.
ارتودنسی فانکشنال در سنین کودکی
به طور کلی هرگونه ناهنجاری های دهان و دندان اگر به موقع و در سنین کودکی تحت درمان قرار بگیرند، راحت تر و با هزینه ای مناسب تر به اتمام می رسند. در سنین بین 6 الی 9 سالگی کودکان می توانند به خوبی از این روش درمانی استفاده نمایند. درمان نقص های فکی در سنین پایین تر، باعث می شود تا نیاز به درمان ها و هزینه های سنگین تر در آینده از بین برود. در سنین کودکی فکین در حال رشد می باشند، پس اگر اصلاح ناهنجاری های فکی در این سنین انجام شود، مشکلات دیگری از جمله آپنه خواب و اختلالات مفصل گیجگاهی درمان می شوند.
کاربرد های ارتودنسی فانکشنال
ارتودنسی فانکشنال برای موارد بسیاری مورد استفاده قرار می گیرد که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- ارتودنسی فانکشنال می تواند برای ردیف کردن دندان ها استفاده شود و لبخندی زیبا و دلنشین را برای بیمار به وجود بیاورد.
- در کودکانی که مشکلات فکی دارند، ارتودنسی فانکشنال می تواند به درمان این گونه ناهنجاری ها بپردازد.
- ارتودنسی فانکشنال می تواند برای درمان انسداد مجاری تنفسی نیز کاربرد داشته باشد.
- برای سلامت استخوان های صورت، گردن و استخوان هایی که بین گردن و فک رابط می باشند نیز، این نوع ارتودنسی می تواند کاربرد داشته باشد.
انواع دستگاه های ارتودنسی فانکشنال
همانطور که گفته شد، این روش ارتودنسی در دو نوع ثابت و متحرک وجود دارد که با توجه به شرایط بیمار و نوع و شدت ناهنجاری، ارتودنتیست بهترین نوع آن را برای بیمار در نظر می گیرد. در ادامه شما را با انواع ارتودنسی فانکشنال آشنا می کنیم:
-
دستگاه هربست
دستگاه هربست از انواع ثابت ارتودنسی فانکشنال می باشد. ارتودنتیست این دستگاه را روی قوس داخلی دهان گذاشته که برای درمان اروبایت شدید مورد استفاده قرار می گیرد. اوربایت مانع از رشد فک پایین می شود.
-
دستگاه مارا
ارتودنتیست به کمک این دستگاه به جلو آمدن فک بیمار کمک می کند.
-
تویین بلاک
این دستگاه با بهبود رشد فک پایین به اصلاح ناهنجاری اورجت می پردازد.
-
اکتیویتور
این دستگاه به هماهنگ کردن فکین می پردازد. دستگاه اکتیوینور نیز دارای مدل های متفاوتی می باشد.
-
بایوتینور
این دستگاه رشد فک پایین را افزایش داده و سبب درمان اوربایت می گردد.
-
فانکشنال متحرک فرانکل
این دستگاه فانکشنال به تحریک رشد فک پایین می پردازد تا برای دندان های دائمی جای کافی باز شود. دستگاه فرانکل در انواع متفاوتی بوده که کارایی های مختلفی دارند. به طور کلی انواع انواع دستگاه ارتودنسی فانکشنال فرانکل عبارتند از:
- فرانکل یک
فرانکل یک برای اصلاح مال اکلوژن کلاس 1 و 2 مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرانکل دو
برای درمان مال اکلوژن کلاس 2 و گروه های 1 و 2 این نوع فرانکل مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرانکل سه
برای درمان مال اکلوژن کلاس 3 از فرانکل سه استفاده می شود.
- فرانکل چهار
برای درمان ناهنجاری اوربایت از فرانکل 4 استفاده می گردد.
- فرانکل پنج
فرانکل پنج برای افرادی که مشکلاتی در زاویه فک بالا و پایین خود دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرانکل یک
عملکرد دستگاه های ارتودنسی فانکشنال
دستگاه های ارتودنسی فانکشنال در انواع متفاوتی برای درمان و اصلاح ناهنجاری های فکی مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه ها وظیفه دارند تا در عملکرد ماهیچه ها و عضلات فک تغییراتی را ایجاد کنند و در واقع نوعی از ناهنجاری استخوانی را درمان کنند. دستگاه فانکشنال ارتودنسی با اعمال فشار به عضلات و ماهیچه های فک پایین، سبب رشد و هدایت آن به سمت جلو می گردد. معمولا افرادی که از این دستگاه استفاده می کنند، آثار این دستگاه بر روی نیم رخ این افراد قابل مشاهده می باشد. البته باید گفت اگر بیمار در حین استفاده از این دستگاه به خوبی به دستورالعمل های ارتودنتیست خود توجه کند، در زمانی بسیار چشمگیر نتایج بسیار فوق العاده ای به دست خواهد آمد.
تفاوت ارتودنسی فانکشنال با سایر روش های ارتودنسی دندان
با وجود اینکه ارتودنسی دندان یک علم شناخته شده و مورد پسند برای عموم مردم می باشد، اما بسیاری از مردم از انواع روش های درمانی که در این درمان مورد استفاده قرار می گیرد، بی اطلاع بوده و یا اطلاعات بسیار اندکی دارند. معمولا استفاده از ارتودنسی فانکشنال برای رفع و اصلاح کج بودن دندان ها به ندرت اتفاق می افتد. اما در این قسمت سوالی پیش می آید که این روش درمانی با دیگر روش های ارتودنسی دندان چه تفاوت هایی دارد؟ برای اینکه شما به درک بهتری از این موضوع دست یابید، می توانیم تفاوت درمان ارتودنسی با درمان ارتوپدی را مطرح کنیم. همانطور که می دانید ارتودنسی به جا به جایی و حرکت دندان ها می پردازد و ارتوپدی مشکلات استخوانی را درمان می کند. پیدایش ارتودنسی فانکشنال از آمریکا بوده و پزشکی به نام جان ویتزیگ این روش درمانی را برای اصلاح ناهنجاری های دندانی معرفی کرد. حال به بررسی تفاوت این روش ارتودنسی با سایر درمان های ارتودنسی دندان می پردازیم. در سایر روش های ارتودنسی در صورتی که بیمار دندان هایی به شدت نامرتب و روی هم رفته داشته باشد، احتمالا ارتودنتیست برای باز کردن فضای کافی در دهان یک و یا چند دندان بیمار را خواهد کشید که شاید این کار منجر به باریک شدن لبخند بیمار گردد. اما ارتودنسی فانکشنال که در سنین کودکی قابل اجرا می باشد، می تواند کام را گسترش داده و فضای کافی را برای دندان ها ایجاد نماید. در سنین کودکی رشد فک ها به اتمام نرسیده و هنوز ادامه دارد، به همین دلیل دستگاه فانکشنال ارتودنسی می تواند به خوبی به برقراری توازن در فک ها بپردازد. در این روش درمانی نیازی به کشیدن دندان نخواهد بود و با گسترش یافتن فک، اختلالات مفصل گیجگاهی نیز درمان خواهند شد. بنابراین می توانیم بگوییم که این روش درمانی از ارتودنسی و ارتوپدی برای رسیدن به نتیجه مطلوب بهره می گیرد.
معایب ارتودنسی فانکشنال
ارتودنسی فانکشنال نیز مانند هر روش درمانی دیگری به بهداشت مضاعف دهان و دندان نیاز دارد و همچنین بیمار باید به خوبی به توصیه های ارتودنتیست خود در حین درمان عمل کند. در صورتی که بیمار از نوع متحرک این نوع ارتودنسی استفاده می کند، باید بداند که برای به دست آوردن نتیجه مطلوب و مورد نظر باید به خوبی با متخصص ارتودنسی خود همکاری داشته باشد.
سوالات متداول
-
طول درمان استفاده از ارتودنسی فانکشنال چقدر می باشد؟
معمولا ارتودنسی فانکشنال برای اصلاح موقعیت فک ها و تراز کردن آن ها در حدود 6 الی 12 ماه زمان نیاز دارد. البته این طول درمان به مواردی مانند نوع و شدت ناهنجاری و مخصوصا تعهد بیمار برای استفاده درست و منظم از دستگاه ارتودنسی بستگی دارد. اگر بیمار به درستی به دستورالعمل های ارتودنتیست خود عمل کند، قطعا نتیجه مطلوب درمانی به دست خواهد آمد.
-
در طول روز در چه مدت زمانی باید از دستگاه ارتودنسی فانکشنال استفاده کرد؟
به طور کلی زمانی که بیمار باید در طی روز از دستگاه ارتودنسی فانکشنال استفاده شود، توسط ارتودنتیست بیان می شود. نکته ی مهم است که بیمار دقیقا مطابق با دستورالعمل های متخصص ارتودنسی خود عمل کند تا به نتیجه مورد نظر درمان دست پیدا کند.
-
آیا ارتودنسی فانکشنال همیشه درمان موفقیت آمیزی به دنبال دارد؟
می توان گفت که به طور قطعی موفقیت درمان 100 درصدی نمی باشد و در صورتی که بیمار از نوع متحرک ارتودنسی فانکشنال استفاده می کند، اگر همکاری لازم را با ارتودنتیست خود نداشته باشد و در زمان های تعیین شده از دستگاه ارتودنسی خود استفاده نکند، قطعا نتیجه مورد نظر به دست نخواهد بود.
-
تمیز کردن دستگاه ارتودنسی فانکشنال به چه صورت است؟
برای تمیز کردن دستگاه ارتودنسی فانکشنال می توان این کار را به کمک مسواک و خمیر دندان انجام داد.
-
آیا با وجود دستگاه ارتودسنی فانکشنال می توان غذا خورد؟
معمولا ارتودنتیست توصیه می کند تا در حین استفاده از دستگاه فانکشنال متحرک تنها مایعات مصرف شود و در زمان غذا خوردن دستگاه از دهان خارج گردد.
-
آیا ارتودنسی فانکشنال درد دارد؟
استفاده از دستگاه ارتودنسی فانکشنال مانند هر نوع دستگاه ارتودنسی دیگری می تواند تا حدودی درد و ناراحتی در روز های ابتدایی برای بیمار ایجاد کند که بعد از گذشت چند روز این درد و ناراحتی، رفع شده و بیمار به وجود دستگاه در دهان خود عادت می کند.
-
چگونه باید از دستگاه ارتودنسی فانکشنال مراقبت کرد؟
در صورتی که بیمار از نوع متحرک آن استفاده می کند، بهتر است تا در نگهداری از دستگاه ارتودنسی خود کوشا باشد. در زمان های مقرر و تعیین شده باید از دستگاه استفاده کند و در زمان هایی مانند مسواک زدن و یا غذا خوردن که دستگاه ارتودنسی فانکشنال متحرک را از دهان خود خارج می کند، باید در مکانی و یا جعبه ای آن را بگذارد تا گم نشود و یا دستگاه دچار شکستگی نشود. همچنین دستگاه باید با مسواک و خمیر دندان تمیز شود.
