ارتباط ارتودنسی و تنفس دهانی | نقش ارتودنسی در بهبود تنفس دهانی
ارتودنسی چه رابطه ای با تنفس دهانی دارد و چه کمکی به درمان آن خواهد کرد؟ در این مقاله قصد داریم تا علل و عوامل موثر در تنفس دهانی و تمام موارد مربوط له آن را برای شما شرح دهیم.
چکیده مطلب
بعضی از افراد به جای نفس کشیدن با بینی، اکثرا با دهان نفس می کشند که این اتفاق می تواند به دلیل بروز ناهنجاری های مختلف دندان و فک از جمله آندر بایت، دیپ بایت و …. رخ دهد. از آنجایی که تنفس دهانی می تواند ناشی از یک ناهنجاری باشد، در نتیجه می توان گفت ارتودنسی نیز در درمان آن نقش موثری ایفا می کند. تنفس دهانی گاهی به صورت دائم و گاهی به ندرت اتفاق می افتد و دائمی بودن آن می تواند نشان دهنده بروز اختلال دندان و ناهنجاری های فک و دهان باشد. در صورت شناسایی به موقع ناهنجاری و درمان آن به وسیله ارتودنسی، می توان این عارضه را برطرف کرد. در این مقاله نیز مطالب مفید و کاربردی در رابطه با تنفس دهانی و رابطه آن با ارتودنسی را برای شما شرح داده ایم، تا علاوه بر جلوگیری از آن بتوانید در اسرع وقت به درمان آن نیز بپردازید. به همین منظور توصیه می شود تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
تنفس دهانی چیست؟
بعضی از افراد به دلایل مختلفی از جمله طبق عادت و یا به دلیل بروز آسیب های سینوسی، مشکلات دهان و فک و یا دندان ها به جای نفس کشیدن با بینی خود و انجام عمل دم و باز دم، با کمک دهان نفس می کشند. این افراد هنگام استراحت، دهان خود را مقدار کمی باز کرده و از طریق دهان نفس می کشند. به این عمل و این نوع تنفس، تنفس دهانی گفته می شود.
علل موثر در انجام تنفس دهانی
تنفس دهانی می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. گاهی ممکن است به دلیل گرفتگی بینی و عدم ورود و خروج هوا از راه بینی، فرد به کمک دهان نفس بکشد و اکسيژن مورد نیاز را تامین کند. دلایلی بسیاری برای تنفس دهانی وجود دارند که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد:
- کیپ شدن و گرفتگی بینی به دلیل سرماخوردگی، آلرژی فصلی، عفونت سینوس ها و …
- بزرگ شدن لوزه ها، التهاب لوزه ها، بزرگ شدن آنوئیدها
- بزرگ شدن استخوان های شاخک های بینی و مسدود شدن راه هوایی
- آپنه تنفسی در خواب یا توقف کوتاه تنفس به صورت غیر ارادی
- انحراف استخوان های و دیواره های بینی به دلیل رشد نامناسب استخوان ها، ضربه و …
- عفونت های تنفسی در کودکان و نوزادان و بسته شدن راه تنفسی بینی
- پلیپ بینی
- التهب مخاط بینی به دلیل آلرژی، سرماخوردگی و …
- گرفتگی سوراخ های بینی
- برهم ریختگی دندان ها
- ناهنجاری های فک و دهان
نقش ارتودنسی در بهبود تنفس
در صورت کوچک بودن فک، دندان ها به صورت برهم ریخته و خارج از فک روییده و رشد می کنند. در نتیجه ناهنجاری های مختلفی در دهان ایجاد می شود. متخصص ارتودنسی می تواند، با گسترش فک به کمک دستگاه ارتودنسی گسترش دهنده کام یا پالاتال اکسپندر، طول و عرض فک را گسترش دهد و با وسیع شدن آن به بهبود وضعیت دندان ها و قرار گیری صحیح آن ها در فک کمک کرده و موجب بهبود وضعیت ناهنجاری و تنفس فرد شود. به طور کلی درمان های ارتودنسی از طریق دستگاه های مختلف ناهنجاری های موجود در دهان و دندان ها را برطرف کرده و می تواند عوارض ناشی از آن از جمله تنفس دهان را نیز برطرف سازد. به طور معمول گسترش فک به طور تدریجی و در طول 7 الی 8 ماه بسیار بهتر از گسترش سریع فک بوده چرا که در صورت تدریجی بودن امکان بازگشت به حالت قبل وجود ندارد.
تاثیر تنفس دهانی روی دهان و دندان ها و سایر نقاط بدن
تنفس از راه دهان مضر بوده و می تواند موجب بروز مشکلات و عوارض مختلفی شود. این عمل روی دندان ها، دهان، فک، گوش، حلق و … تاثیر گذاشته و منجر به بروز ناراحتی های مختلفی می شود:
- خشکی دهان: خشکی دهان از عوارض و مشکلاتی است که به دلیل تنفس دهانی اتفاق می افتد. هنگامی که دهان خشک می شود، به عبارتی بزاق و آب دهان نمی تواند، باکتری های دهان را از بین ببرد و اسید معده و دهان را خنثی کند. در نتیجه دهان فرد بوی بدی گرفته و فرد دچار بیماری های عفونی حلق و گوش، بیماری های عفونی و التهاب لثه و حفره های دندانی و همچنین هالیتوز می شود.
- کاهش غلظت اکسیژن خون: تنفس دهانی می تواند منجر به اختلالات گردش خون و تامین اکسیژن کافی خون شود. در نتیجه ممکن است فرد دچار مشکلاتی همانند نارسایی قلبی و فشار خون بالا شود. گاهی نیز ممکن است به دنبال این اتفاق، فرد دچار تنگی نفس و آسم شود.
عوارض تنفس دهانی روی کودکان
کودکانی که عادت به تنفس دهانی دارند و بیشتر مواقع به کمک دهان خود نفس می کشند، دچار ناهنجاری و عوارض مختلف جسمی می شوند که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت:
- از لحاظ ظاهری این کودکان صورت های باریک و بلند و همچنین دهانی باریک داشته و هنگام لبخند زدن لثه هایشان به شدت نمایان می شود.
- این کودکان دچار ناهنجاری های اوربایت و آندربایت هستند.
- این کودکان دچار اختلالات خواب هستند و اکثر مواقع نمی توانند به خوبی بخوابند.
- این کودکان دچار مشکلاتی از جمله عدم توانایی در تمرکز و همچنین عملکرد ضعیف تحصیلی بوده و رشد ضعیفی دارند.
روش های جلوگیری از تنفس دهانی
جهت جلوگیری از تنفس دهانی باید از همان دوران کودکی، اجازه مکیدن مداوم انگشتان و همچنین مصرف بیش از حد پستانک و شیشه شیر را به فرزند خود ندهید و در صورتی که متوجه بروز ناهنجاری هایی از جمله اوربات، آندربایت و … شدید بلافاصله جهت درمان کودک خود، به کلینیک ارتودنسی مراجعه کنید تا در اسرع وقت درمان ارتودنسی انجام بگیرد. به هنگام خوابیدن نیز به وضعیت سر و گردن خودتان و همچنین فرزندتان توجه کنید و بالشت را طوری تنظیم کنید که هنگام نفس کشیدن دچار مشکل نشوید. از دندان قروچه و عادات غلط دهانی نیز بپرهیزید و در صورت انحرافات بینی، مشکلات آسم، پلیپ بینی و … جهت درمان سریع تر اقدام کنید.
سوالات متداول
-
ارتودنسی تا چه اندازه می تواند به بهبود تنفس دهانی کمک کند؟
ارتودنسی می تواند به تنفس بهتر فرد نیز کمک کند و در صورت بسته بودن راه های تنفسی بینی، به بهبود آن و باز شدن مسیر هوایی بینی کمک کند. ارتودنسی به کمک ابزار مختلف از جمله گسترش دهنده کام و فک می تواند در درمان این عارضه موثر واقع شود و با بهبود ناهنجاری های دهان و فک، عوارض ناشی از آن از جمله تنفس دهانی را نیز برطرف سازد.
-
چه زمانی باید برای درمان تنفس دهانی به کلینیک ارتودنسی مراجعه کرد؟
اکثر افراد بعد از مواجه شدن با مشکلات تنفسی و احساس تنگی نفس، بسته شدن مسیرهای هوایی بینی و … به پزشک عمومی و یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه می کنند. پزشک عمومی و یا متخصص گوش و حلق و بینی با بررسی وضعیت فرد و در صورتی که احساس کنند این مشکل به دلیل ناهنجاری های فک و دهان و یا قرار گیری نادرست دندان ها در فک است، بیمار را به متخصص ارتودنسی و یا جراح فک ارجاع می دهند. ارتودنتیست و جراح فک نیز بعد از بررسی های لازم و با توجه به شدت ناهنجاری و عارضه به بهبود وضعیت بیمار کمک کرده و با برطرف کردن ناهنجاری، مسیر هوایی و تنفس با بینی را باز می کند.
