رژیم غذایی مناسب در دوران ارتودنسی | 7 نکته مهم تغذیه در ارتودنسی
آیا از اهمیت رژیم غذایی و تاثیر آن بر روی نتیجه درمان ارتودنسی خبر دارید؟ در طول درمان ارتودنسی چه غذاهایی نباید خورده شود ؟ رژیم غذایی مناسب در طول درمان ارتودنسی متحرک چیست؟ چنانچه ارتودنسی انجام داده اید و می خواهید درمان اثر بخش و مطلوبی داشته باشید، حتما این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
چکیده مطلب
یکی از نکات و مراقبت هایی که حتما در دوران ارتودنسی باید به آن توجه کرد، رعایت رژیم غذایی مناسب است.
آیا شما غذا های مفید و ضروری و همچنین غذا های نامناسب در ارتودنسی را می شناسید؟ اهمیت یک رژیم غذایی مناسب در این دوران چه اهمیتی دارد؟ اگر به آن توجهی نشود، آیا مشکلات و عوارضی در پی خواهد داشت؟
چه نکات مهمی را در این باره باید بدانیم؟
در این مقاله با ما باشید تا پاسخ تمامی این سوالات مهم را به دست آورید.
رژیم غذایی در دوران ارتودنسی
فردی که تحت درمان های ارتودنسی قرار می گیرد، با محدودیت ها و ممنوعیت های غذایی مواجه می شود که این محدودیت ها و ممنوعیت ها عبارتند از:
-
اجتناب از خوردن غذاهای سفت
غذاهای سفت از جمله تنقلاتی مانند آجیل و خشکبار، ته دیگ، نان بسیار خشک و سفت، پیتزا، یخ، ذرت بو داده، بلال و گوشت های سفت و خشک، نان های برشته، میوه و سبزیجات خام و سفت و …. در دوران درمان مضر بوده و فرد باید از خوردن آن ها به شدت خودداری کند، چرا که این گونه مواد می توانند موجب آسیب رسیدن بریس، براکت، سیم های ارتودنسی و همچنین آسیب دندان ها شوند و در درمان اختلالاتی ایجاد کنند.
-
اجتناب از خوردن غذاهای چسبنده
غذاها و مواد خوراکی چسبنده مانند شیرینی مربایی، گز، پفک، سوهان، آدامس، شکلات تافی و … در دوران ارتودنسی مضر و ممنوع بوده و فرد باید از خوردن آن ها بپرهیزد.
-
کاهش مصرف شیرینی جات
مصرف بیش از حد شیرینی جات از جمله شکلات های کاکائویی و شیرینی لابه لای دندان ها، براکت ها، سیم ها و بریس های ارتودنسی نفوذ یافته و می تواند منجر به پوسیدگی دندان ها شود. در نتیجه در این دوران بهتر است، تا حد امکان میزان مصرف این مواد خوراکی را کاهش داد.
-
مصرف غذاهای نرم
مصرف غذاهای نرم از جمله سوپ، آش، نان های نرم، برنج شفته و نرم، میوه به صورت پوره، هندوانه، طالبی، انگور، موز، ژله، کره، کره بادام زمینی، ماکارونی، نودل، غذاهای دریایی از جمله ماهی های بدون خار، میگو، لبنیات (ماست، شیر، بستنی) و …. در دوران ارتودنسی به شدت مفید بوده و پیشنهاد می شود حتما به منظور تامین ویتامین و مواد ضروری بدن، رشد استخوان ها، بهبود و ترمیم بافت های دهان، استحکام دندان ها، تمامی این مواد در برنامه غذایی قرار داده شوند.
اهمیت رژیم غذایی در دوران ارتودنسی
از آنجایی که در طول درمان، دستگاه های ارتودنسی درون دهان قرار دارند، فرد باید به تغذیه و رژیم غذایی خود اهمیت زیادی بدهد. هنگامی که غذا خورده می شود، ذرات ریزی در لا به لای دندان ها باقی می ماند، در دوران ارتودنسی علاوه بر این، ذرات لابه لای سیم های ارتودنسی، براکت ها، پلاک های دندان و … جمع شده و باقی می مانند و بعد از مدتی در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، فرد دچار پوسیدگی دندان حین ارتودنسی می شود. همچنین غذاهای سفت موجب شکسته شدن، لق شدن و آسیب های دستگاه های ارتودنسی و یا دندان ها می شوند و ممکن است درد و خونریزی نیز به همراه داشته باشند. مصرف مواد غذایی مفید و مناسب نیز منجر به استحکام دندان ها، ترمیم سریع تر بافت های دهانی و رشد بهتر استخوان ها می شود، بدین منظور رعایت رژیم غذایی در نتیجه درمان، کاهش هزینه، کاهش عوارض آن و همچنین مدت زمان و دوره درمانی بسیار تاثیر گذار بوده و حائز اهمیت است.
تغدیه در دوران ارتودنسی متحرک
به همین دلیل در صورت داشتن ارتودنسی متحرک، به دلیل جا به جایی بریس و خارج کردن آن از دهان، ممنوعیت های غذایی کمتر بوده و باید هنگام خوردن مواد غذایی چسبناک یا کمی سفت، بریس را از دهان خارج کرد. البته بهتر است در این نوع روش ارتودنسی نیز تا حد امکان از مواد غذایی نرم و مناسب استفاده کنید تا به دندان ها آسیبی وارد نشود.
نحوه جویدن و خوردن غذا با دندان ها
در رابطه با نحوه خوردن غذا و خوراکی باید گفت ابتدا به بایدها و نباید ها، یعنی همان محدودیت و ممنوعیت های غذایی توجه کنید و در کنار رعایت آن ها به نکات زیر نیز توجه داشته باشید.
- چنانچه می خواهید آجیل و یا خشک بار مصرف کنید، مغز را از داخل پوسته جدا کرده و سپس به آرامی و بدون فشار ناگهانی به دندان ها، آن را بجوید. برای جویدن نیز از دندان های کناری کمک بگیرید.
- چنانچه می خواهید میوه هایی مانند زردآلو، آلبالو، هلو و سایر میوه های هسته دار را میل کنید، ابتدا به کمک چاقو میوه را تکه تکه کنید و بعد از این که به ابعاد کوچک تقسیم شد و هسته آن نیز خارج گشت، میوه را میل کنید.
- برای مصرف بیسکویت های خشک و سفت می توانید بیسکویت را همراه با چای و یا شیر میل کنید.
- جهت جویدن غذا سعی کنید با دندان های کناری و آسیاب، غذا را خوب بجوید و هنگام جویدن به دندان های خود فشار وارد نکنید. به جای استفاده از دندان های جلویی بیشتر از دندان های عقب کمک بگیرید.
رعایت بهداشت بعد از خوردن غذا
همان قدر که رژیم غذایی حائز اهمیت است و در نتیجه درمان تاثیر دارد، بهداشت نیز بسیار مهم بوده و به نتیجه بهتر درمانی و جلوگیری از عوارض احتمالی ارتودنسی کمک می کند. در طول درمان ارتودنسی باید به نکات زیر بیشتر توجه شود:
- استفاده از نخ دندان و کشیدن آن بین دندان ها و سیم های ارتودنسی
- استفاده از مسواک حداقل روزی دو بار (جهت تمیزی دندان و دهان و همچنین تمیز کردن بریس ها و براکت ها)
- استفاده از دهانشویه و آب نمک به منظور ضد عفونی کردن دهان
برای آشنایی با نحوه ی صحیح رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی، مقاله های زیر را مطالعه کنید.
عوارض عدم رعایت رژیم غذایی
در صورت رعایت نکردن بایدها و نبایدها یا همان محدودیت ها و ممنوعیت های غذایی فرد با مشکلات زیر مواجه خواهد شد:
- افزایش هزینه ارتودنسی به دلیل آسیب دستگاه های ارتودنسی، تعویض دستگاه ها و…
- افزایش مدت زمان درمان به دلیل توقف در درمان، آسیب های ابزار و دستگاه های ارتودنسی و آسیب دندان ها
- پوسیدگی و یا شکستگی دندان ها و نیاز به درمان های بیشتر و یا حتی از دست دادن دندان
- عدم داشتن نتیجه مطلوب از درمان ارتودنسی
- درد و خونریزی به دلیل آسیب دستگاه های ارتودنسی، لثه، دندان و دهان
نکات مهم در رابطه با تغذیه در دوران ارتودنسی
در دوره درمانی ارتودنسی، جهت داشتن درمان سریع تر و مطلوب تر بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
- پرهیز از خوردن غذاهای سفت، سخت، چسبناک و کاهش مصرف مواد غذایی شیرین
- ترک عادات دهانی غلط از جمله جویدن سر خودکار، مداد، ناخن، باز کردن درب بطری با دندان، دندان قروچه و ….
- پرهیز از گاز زدن میوه، سبزیجات و خوراکی های سفت
- . عدم جدا کردن و تکه تکه کردن خوراکی ها با دندان و استفاده از چاقو
- . استفاده از مسواک، نخ دندان و دهانشویه بعد از خوردن مواد غذایی
- . مصرف مواد غذایی مفید و ضروری بدن از جمله ویتامین ها
- . مصرف غذاهای نرم و آسان هضم
سوالات متداول
-
. در طول دوره ارتودنسی مصرف چه موادی لازم است؟
در طول دوره درمان جهت تقویت استخوان ها، ترمیم بافت های دهانی، کاهش مدت درمان و بهبود سریع تر بیمار و همچنین حفظ سلامت بدن، باید از مواد غذایی مفیدی که حاوی کلسیم، پتاسیم، فسفر، روی، منیزیم و همچنین ویتامین های ضروری بدن (A-B-C-D-E) هستند، استفاده شود.
-
. چرا خوردن پاپ کورن در طول دوره ارتودنسی ممنوع است؟
یکی از مواد خوراکی که می تواند لابه لای دندان ها و همچنین ابزار ارتودنسی گیر کند و خارج کردن آن از دهان نسبتا سخت است، پاپ کورن می باشد. گیر کردن پاپ کورن لابه لای دندان و دستگاه های ارتودنسی منجر به ایجاد پوسیدگی دندان و تورم بافت لثه شده و با درد همراه است. به همین دلیل پاپ کورن از مواد خوراکی بوده که در طول ارتودنسی استفاده از آن با ممنوعیت مواجه می شود.
-
. آیا در طول دوره ارتودنسی نوشیدن آب میوه های رنگی مجاز است؟
در جواب این سوال باید گفت، البته نوشیدن، آب میوه ها و نوشیدنی های خوراکی رنگی مشکلی برای فرد ایجاد نمی کند و بهتر است، جهت پاک سازی دهان و دندان ها و جلوگیری از رنگ گرفتن بریس ها، براکت ها و دندان ها بعد از مصرف این نوشیدنی ها از دهانشویه استفاده شود.