ارتودنسی ثابت | انواع ارتودنسی ثابت | مزایا، معایب و قیمت 1400

چکیده مطلب

برای اینکه لبخند زیبا و جذابی داشته باشید، در ابتدا باید هرگونه ناصافی و ناهنجاری دندان را برطرف نمائید. دندانپزشکان و متخصصان ارتودنسی برای اینکه بتوانند طرح لبخند بیماران خود را اصلاح نمایند، روش ها و ابزارهای مختلفی را به کار می گیرند. یکی از این روش ها، درمان با ارتودنسی ثابت است. البته ارتودنسی سه روش کلی ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک و ارتودنسی نامرئی دارد که متخصص ارتودنسی بر اساس شرایط و نیاز بیمار، یکی از این روش ها را برای درمان تجویز می نماید.
دستگاه ارتودنسی که به آن پلاک هم گفته می شود، بر اساس قالب گیری از دهان فرد ساخته می شود و در دهان او قرار می گیرد. اگر سیم کشی و اجزاء ارتودنسی یا همان براکت ها، برای مدت طولانی روی دندان های بیمار قرار بگیرند و تا پایان دوره درمان، برداشته نشوند، ارتودنسی ثابت نام دارند و اگر قابل خارج شدن از دهان باشند، ارتودنسی متحرک نامیده می شوند.
در روش ارتودنسی ثابت، اجزا به صورت نگین هایی بر روی دندان چسبانده شده و از طریق سیم هایی که به آن ها وصل می شود، ثابت می گردند. به این نگین ها براکت گفته می شود. بر خلاف این روش که در آن امکان خارج کردن پلاک ارتودنسی وجود ندارد، ارتودنسی متحرک است که می توان آن را از دهان خارج نمود. در این مقاله با ارتودنسی ثابت بیشتر آشنا می شویم.

ارتودنسی ثابت چیست؟

در روش ارتودنسی ثابت، متخصص ارتودنسی بریس ارتودنسی را روی دندان های بیمار نصب می کند و بیمار تا انتهای دوران درمان نمی تواند این دستگاه را از دهان خود خارج نماید. این روش درمانی به خوبی قادر به رفع و اصلاح انواع مشکلات و ناهنجاری های دهان و دندان بوده و اغلب دوره درمانی طولانی تری دارد. در دورانی که بیمار از روش ارتودنسی ثابت استفاده می کند، باید مراقبت ها و توصیه هایی را به طور جدی رعایت کند تا روند درمانی خود را با موفقیت پشت سر بگذارد. در ادامه علاوه بر انواع ارتودنسی ثابت، شما با این نکات نیز آشنا خواهید شد.

ارتودنسی ثابت چه مشکلاتی را می تواند درمان و اصلاح کند؟

در پاسخ به این سوال که ارتودنسی چه مشکلاتی را می تواند اصلاح و برطرف نماید، باید گفت کلیه ناهنجاری های فک و استخوان از طریق ارتودنسی قابل اصلاح است. اگر فاصله بین دندان ها و فک به لحاظ همتراز بودن جزئی باشد، ارتودنسی متحرک می تواند گزینه مناسبی برای درمان باشد. اما اگر مشکل همترازی دندان ها شدیدتر باشد، ارتودنسی ثابت تنها راه درمان برای بیمار است. به طور کلی می توان گفت رایج ترین مشکلاتی که از طریق ارتودنسی قابل درمان است، موارد زیر می باشند:

• وجود فاصله بسیار زیاد بین دندان ها
• ازدحام و شلوغی دندان ها به دلیل کوچک بودن فک
• جلو بودن بیش از حد یکی از فک های بالا و پایین
• کراس بایت و اپن بایت شدید فک و دندان ها
• چرخش چندگانه دندان ها

مهمترین فرق بین ارتودنسی ثابت و متحرک چیست؟

تفاوت ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک همانطور که از نامش پیداست، قابلیت خارج شدن و نشدن لوازم ارتودنسی از درون دهان است. اما تفاوت مهم تر، عملکرد این دو روش در درمان ناهنجاری ها است. بریس های ثابت در اصلاح و رفع ناهنجاری های دندان و فک کاربرد زیادی دارند و قادرند انواع ناهنجاری ها را برطرف نمایند. در حالیکه ارتودنسی متحرک فقط در درمان مشکلات خفیف دندان کارآمد هستند. بریس های متحرک به راحتی قابل خارج شدن از درون دهان هستند و همکاری بیمار در این روش درمانی حرف اول را می زند. اما در درمان از طریق ارتودنسی ثابت نیازی به همکاری بیمار نیست. به طور کلی می توان گفت برای درمان های جامع تر باید از ارتودنسی ثابت کمک گرفت.

هزینه ارتودنسی ثابت

هزینه ارتودنسی ثابت به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله این موارد می توان به نوع و شدت ناهنجاری فک و دندان ها اشاره نمود. همچنین هزینه ارتودنسی به سطح مهارت ارتودنتیست و کلینیک ارتودنسی مورد انتخاب شما بستگی دارد. فرآیند ارتودنسی یک الی دو سال به طول خواهد انجامید از این رو برای اینکه ریسک کمتری متوجه دهان و دندان های شما باشد، بهترین متخصص ارتودنسی را انتخاب نمایید. به یاد داشته باشید که هرچه مهارت متخصص ارتودنسی بالاتر باشد و کلینیک مورد نظر مجهزتر باشد، بیماران و مراجعه کنندگان از رفاه بالاتری برخوردارند و بخشی از هزینه ها قطعاً صرف فراهم آوردن کادر متخصص و افزایش سطح تجهیزات کلینیک خواهد بود. پس با انتخاب یک متخصص ارتودنسی کاربلد، مطمئن باشید هزینه ای که می کنید برای سلامتی شما ارزشمند خواهد بود.
به یاد داشته باشید در صورتی که ارتودنتیست شما مهارت لازم و کافی را نداشته باشد و بخواهید در طول درمان متخصص ارتودنسی خود را تغییر دهید، با هزینه سنگین تری مواجه خواهید شد و در صورتی که بخواهید ارتودنسی مجدد انجام دهید، خطرات و ریسک هایی را برای شما به همراه خواهد داشت.

مراحل ارتودنسی ثابت

روند درمانی ارتودنسی ثابت طی مراحلی صورت می گیرد که در ادامه به طور کامل آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم:

1. مشاوره و ارزیابی اولیه دندان

   

   مرحله اول، مشاوره با متخصص ارتودنسی می باشد که بیمار در ابتدا دغدغه ها و خواسته های خود را بیان می کند و در ادامه ارتودنتیست به بررسی و معاینه شرایط دهان و دندان بیمار می پردازد. برای بررسی و ارزیابی های دقیق تر، از عکس های OPG و اسکن های مورد نیاز نیز کمک گرفته می شود. سپس ارتودنتیست، نوع ارتودنسی ثابت مورد نظر خود را انتخاب کرده و روند درمانی آن را برای بیمار شرح می دهد. در ادامه مقاله شما با انواع ارتودنسی ثابت آشنا می شوید و می بینید که روش های متنوعی برای این درمان وجود دارد. همچنین در این مرحله، مراقبت ها و هزینه درمان برای بیمار شرح داده می شود.

2. اقدامات قبل از نصب بریس ارتودنسی

   

   یک ارتودنتیست دارای مهارت به خوبی می داند که قبل از شروع ارتودنسی، به چه اقداماتی باید توجه شود. در برخی موارد لازم است یک یا چند دندان کشیده شود. در این شرایط پس از کشیدن دندان حرکت سایر دندان ها به خوبی مشهود است و دندان های دیگر به فضای خالی ایجاد شده هدایت می شوند و در جایگاه مناسب خود قرار می گیرند. بسیاری از بیماران قبل از نصب بریس ارتودنسی خود نیاز به جرم گیری دندان دارند. همچنین قبل از شروع ارتودنسی نباید هیچگونه پوسیدگی دندان و بیماری لثه وجود داشته باشد، در این صورت ارتودنتیست قبل از شروع ارتودنسی، به درمان این بیماری ها می پردازد.

3. نصب بریس ارتودنسی

   

   بعد از اینکه شرایط دهان و دندان بیمار رو به سلامت کامل رفت و نوع روش درمانی نیز، مشخص شد، متخصص ارتودنسی به نصب بریس ارتودنسی ثابت روی دندان های بیمار می پردازد. این مرحله هیچگونه درد و ناراحتی برای بیمار به همراه نخواهد داشت و جای نگرانی وجود ندارد.

4. طی کردن جلسات منظم درمانی

   

   در ارتودنسی ثابت در هر ماه می توان دندان ها را یک میلیمتر از جای خود حرکت داد. بیمار باید هر ماه برای معاینه به کلینیک ارتودنسی مراجعه نماید تا از روند صحیح درمان مطمئن شود .در هر جلسه بعد از فعال کردن بندها و سیم ها، ممکن است بیمار مقداری درد داشته باشد که به مرور زمان پس از چند روز کاهش می یابد. گاهی در طول دوره درمان به دلیل حرکت دندان ها ممکن است مقداری از انتهای سیم ها از آخرین دندان خارج شده و باعث احساس تیزی و درد برای بیمار شود که در این صورت نیاز است شخص زودتر از موعد مقرر به متخصص ارتودنسی خود مراجعه نماید تا انتهای سیم کوتاه شود. در این مرحله که روند طولانی نیز دارد، بیمار باید توصیه ها و مراقبت های ارتودنتیست را به طور جدی رعایت کنید.

5. برداشتن بریس ارتودنسی ثابت و قالب گیری از دندان ها

   

   در این مرحله، ارتودنتیست بریس ها را از روی دندان بیمار برداشته و جرم گیری را برای دندان ها انجام می دهد. در ادامه از دندان های بیمار قالبی تهیه کرده تا مرحله ی بعدی انجام شود.

6. استفاده از ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی

   

   با وجود اینکه در مرحله قبلی، بریس های ارتودنسی از روی دندان ها برداشته شدند، اما هنوز هم مراحل درمانی ادامه دارد. بعد از برداشتن براکت های ارتودنسی، دندان ها تمایل دارند تا به سمت موقعیت قبلی خود حرکت کنند. پس لازم است تا برای تثبیت موقعیت دندان ها از ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی استفاده شود. باید بدانید که این مرحله اهمیت بسیار زیادی دارد و اگر می خواهید تا نتیجه درمانی مورد نظر خود را به دست آورید، باید به خوبی به توصیه ارتودنتیست خود توجه کنید. مدت زمان این مرحله با توجه به میزان ناهنجاری که بیمار در ابتدا داشت، توسط متخصص ارتودنسی تعیین می گردد.

کشیدن دندان در ارتودنسی ثابت

در برخی موارد که ازدحام بین دندان ها شدید است، لازم است یک یا چند دندان کشیده شود. دندان مورد نظر بر اساس نوع و شدت ناهنجاری مشخص می شود و ممکن است هریک از دندان های آسیای کوچک فک بالا و یا پایین باشد. البته به عنوان یک قانون هرگز نباید دندان نیش کشیده شود، حتی اگر کاملاً بیرون زده باشد یا نهفته باشد. مگر اینکه دندان نیش در موقعیتی قرار گرفته باشد که امکان حرکت آن از طریق ارتودنسی وجود نداشته باشد. گاهی بر اساس شرایط ممکن است یک یا چند دندان از فک پایین کشیده شود. معمولاً بیماران نگران فواصل ایجاد شده حاصل از کشیده شدن دندان ها هستند. اما باید گفت فواصل دندانی به وجود آمده از جای خالی دندان های کشیده شده توسط حرکت دندان های دیگر کاملاً پر می شود و بیمار مشکلی از بابت فضای بین دندان ها نخواهد داشت. نکته مهم اینکه کشیدن دندان عقل باعث مرتب شدن دندان های ردیف جلو نمی شود و از فضای دندان عقل نمی توان برای منظم کردن ازدحام بین دندان ها استفاده نمود.

هدف ارتودنسی ثابت

هدف از درمان با ارتودنسی ثابت، حرکت دندان ها و قرار گرفتن آنها در جایگاه مناسب خود است. تنظیم دندان های شلوغ و اصلاح فاصله بین دو فک از دیگر اهداف ارتودنسی است. در ارتودنسی ثابت، براکت ها روی دندان ها چسبانده می شود و یک سیم بین براکت ها گذاشته می شود که با کش های بسیار ظریفی تنظیم می شوند. این کش ها می توانند سفید یا رنگی باشند. کش های ارتودنسی در هر جلسه معاینه توسط متخصص ارتودنسی عوض می شود اما سیم ها ممکن است هر جلسه عوض نشود. براکت ها نیز تا انتهای دوره درمان در دهان بیمار باقی می ماند.

ارتودنسی ثابت دو فک

ارتودنسی ثابت دو فک به منظور اصلاح ناهماهنگی دندان های هر دو فک و همچنین اصلاح فک بالا و پایین صورت می گیرد. زمانی که ارتودنتیست تشخیص دهد که هر دندان های دو فک بیمار به درمان نیاز دارند و لازم است تا به کمک دستگاه های ارتودنسی، موقعیت فکین نیز اصلاح گردند، ارتودنسی ثابت را برای هر دو فک در نظر می گیرد. روند درمانی آن نیز مشابه با ارتودنسی فلزی بوده و به دلیل مزیت و نتیجه نهایی خود، هزینه ای بسیار مقرون به صرفه نیز خواهد داشت. مدت زمان آن، با توجه به موارد متعددی تعیین می شود، اما با این وجود معمولا بین 2 الی 3 سال زمان می برد که با توجه به سن و نوع و میزان ناهنجاری بیمار، ممکن است تا این مدت زمان بیشتر شود. در برخی از موارد که بیمار دچار ازدحام شدید دندانی باشد، شاید متخصص ارتودنسی صلاح بداند که یک و یا چند دندان در فک بالا و یا پایین را قبل از شروع درمان و یا در حین درمان ارتودنسی، بکشد. در طول درمان ارتودنسی ثابت دو فک، بیمار باید توجه داشته باشد که توصیه های ارتودنتیست و نکات مراقبتی را به خوبی رعایت کند. دستگاه ارتودنسی ثابت تا پایان درمان در دهان بیمار باقی می ماند و بیمار نمی تواند آن را از دهان خود خارج کند، بنابراین عدم رعایت نکات مراقبتی لازم، می تواند مشکلات بسیاری را برای او به همراه داشته باشد. به خصوص اینکه براکت های ارتودنسی روی دندان های هر دو فک بیمار قرار دارند که این مسئله شرایط را برای فعالیت پلاک ها و باکتری های دهانی هموارتر می کند.

مزایای ارتودنسی ثابت

روش ارتودنسی ثابت به عنوان ابتدایی ترین روش درمان برای منظم نمودن دندان ها و از بین بردن ناهنجاری های فک مزایایی دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است:

• شدیدترین ناهنجاری ها و مشکلات دندان و فک را در مدت زمان معقول درمان می کند.
• نیاز به خارج کردن اجزا ارتودنسی از درون دهان نیست.
• در اصلاح طرح لبخند و زیباتر کردن دندان ها کمک میکند.
• برای هر سنی مناسب است،
• گفتار را بهبود میبخشد.
• از پوسیدگی دندان ها به دلیل ازدحام آنها و عدم دسترسی برای نضافت جلوگیری میکند.

انواع ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت انواع مختلفی دارد. رایج ترین انواع پلاک های ارتودنسی ثابت عبارتند از:

1. بریس فلزی

   پایه ای ترین نوع لوازم ارتودنسی ثابت که جزء اولین روش های ارتودنسی شناخته می شوند، بریس های فلزی هستند. در واقع می توان گفت ابتدایی ترین روشی است که دندانپزشکان و متخصصین ارتودنسی از طریق آن اقدام به اصلاح ناهنجاری های دندان و فک نمودند. به همین دلیل به این روش، ارتودنسی سنتی نیز گفته می شود. این بریس ها از سه بخش اصلی زیر تشکیل شده اند:

   1. براکت

      براکت ها اجزاء نگین مانند کوچکی هستند که با استفاده از چسب مخصوصی روی سطح جلو یا عقب هر یک از دندان ها متصل می شوند.

   2. سیم ارتودنسی

      سیم های قابل انعطافی که براکت های نصب شده روی سطوح دندان ها را به یکدیگر متصل می کند. متخصص ارتودنسی به کمک این سیم ها، فشار و نیروی مورد نیاز را به دندان ها وارد می کند تا در جهت مورد نظر جابجا شده و در نهایت در جایگاه مناسب خود قرار بگیرند.

   3. بند

      بندهای ارتودنسی مانند لنگر عمل می کنند. این بندها بین دندان هایی که بیش از حد به هم نزدیک هستند، فاصله ایجاد می کند و مانع از ایجاد فشار روی دندان های دیگر می شود. از طرف دیگر این بندها محلی برای اتصال سیم های ارتودنسی هستند.

2. بریس سرامیکی

   در این نوع درمان، متخصص ارتودنسی از براکت های شفافی به جنس سرامیک استفاده می کند. این براکت ها همرنگ دندان هستند و در دسته ارتودنسی نامرئی قرار می گیرند. چرا که درون دهان به سختی قابل تشخیص هستند. این نوع براکت ها به دلیل نامرئی بودن مورد استقبال بسیاری از متقاضیان ارتودنسی قرار گرفته است.

3. بریس دیمون

   از جمله جدیدترین و مؤثرترین بریس های ارتودنسی میتوان به بریس های دیمون یا خودکار اشاره نمود. این بریس ها سازو کار بسیار جالبی دارند. هرچند ظاهری مانند بریس های فلزی دارند، اما نوع براکت به کار رفته در ساخت آنها متفاوت است. سیم ارتودنسی می تواند آزادانه بین براکت ها حرکت کند، از این رو به آن ارتودنسی دیمون یا ارتودنسی خودکار گفته می شود.

4. بریس لینگوال یا پشت دندانی

   بریس های لینگوال نیز عملکردی مانند بریس های فلزی معمولی دارد با این تفاوت که بریس های فلزی معمولی در سطح بیرونی دندان ها وصل می شوند. اما بریس های لینگوال در سطح داخلی یا پشت دندان وصل می شوند. هرچند در این روش اجزاء ارتودنسی درون دهان دیده نمی شود اما از آنجایی که لوازم آن فضای درون دهان را بیش از اندازه اشغال می کند و جویدن را با مشکلاتی مواجه می سازد، بیماران ارتباط خوبی با این نوع ارتودنسی برقرار نکرده اند.

بهترین نوع ارتودنسی ثابت چیست؟

پاسخ این سوال که کدام نوع از ارتودنسی بهتر است را فقط متخصص ارتودنسی می داند، چرا که نوع ناهنجاری و شدت آن در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. از این رو پس از معاینه توسط دندانپزشک متخصص مشخص می شود که چه روشی برای دندان هر فرد مناسب تر است. در برخی موارد حتی لازم است از فضای دهان و دندان ها عکسبرداری صورت گیرد تا اگر دندان نهفته ای در دهان فرد وجود دارد، مشخص شود. پس با توجه به مواردی که گفته شد، بهترین روش ارتودنسی برای هر فرد پس از معاینه دندان ها توسط متخصص ارتودنسی مشخص می شود.

پلاک ارتودنسی ثابت

بعد از پایان یافتن دوره درمان ارتودنسی، لازم است تا از نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر استفاده شود که این نگهدارنده در دو نوع ثابت و متحرک در دسترس است. نوع ثابت آن، سیمی نازک می باشد که ارتودنتیست آن را پشت دندان های فک بالا و پایین قرار می دهد و بیمار قادر به برداشتن این سیم از دهان خود نمی باشد، یعنی سیم به طور دائم پشت دندان ها قرار گرفته، تا زمانی که متخصص ارتودنسی تشخیص به برداشتن آن دهد. محلی که ارتودنتیست این پلاک را پشت دندان ها قرار می دهد، دقیقا همانند محل نصب براکت های ارتودنسی است. این سیم وضعیت دندان ها را ثابت می کند و دارای مزایایی مانند عدم مشاهده شدن روی دندان ها و عدم نیاز به همکاری بیمار در استفاده از آن می باشد. پلاک ارتودنسی ثابت، سطح چندین دندان را پوشش می دهد، بنابراین می تواند تا حدودی بهداشت دهان و دندان را دشوار تر کند. البته ابزار های مخصوصی که دارای عملکردی مشابه با نخ دندان می باشند، می توانند با دقت و بدون آسیب رساندن به پلاک، در تمیز آن کمک کنند. با وجود اینکه این کار به زمان بیشنری نسبت به نخ دندان کشیدن معمولی نیاز دارد، اما نتیجه بسیار مثبتی دارد. باید توجه داشته باشید که پلاک ثابت نوعی سیم نازم است که احتمال آسیب رسیدن به آن وجود دارد، پس باید در نگهداری و مراقبت از آن دقت کنید.

ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟

پاسخ به این سوال نیز بستگی مستقیم به نوع و شدت ناهنجاری هر فرد دارد. در صورتی که مشکل شدید باشد و ناهنجاری دندان ها و فک حاد باشد باید از ارتودنسی ثابت استفاده شود اما اگر مشکل خفیف باشد ممکن است با ارتودنسی متحرک قابل حل باشد و نیازی به ارتودنسی ثابت نباشد. اما اینکه مشکل حاد است یا خفیف پس از معاینه توسط متخصص ارتودنسی مشخص میشود. بنابراین با مراجعه به متخصص ارتودنسی خواهید دانشت که کدام روش برای شما بهتر است.

معایب ارتودنسی ثابت

این روش نیز مانند بسیاری از روش های درمانی در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارد که در ادامه به آنها پرداخته شده است:

• مسواک زدن و شستشوی دندان ها با وجود بریس ها دشوار است
• ممکن است دندان ها در طول دوره درمان لکه دار شوند
• ممکن است براکت ها بافت داخلی دهان را دچار جراحت کنند (البته این احتمال با کمک موم ارتودنسی قابل پیشگیری است)
• طول درمان آن زیاد است و می تواند تا دو سال نیز ادامه داشته باشد

بهترین زمان برای ارتودنسی ثابت

بهترین سن برای انجام درمان ارتودنسی بین 9 سالگی تا 13 سالگی است، چرا که در این دوره دندان های شیری در حال جایگزینی با دندان های اصلی هستند و از این رو انعطاف پذیری بالایی دارند. اما در بزرگسالی در هر سنی می توان درمان با ارتودنسی را آغاز نمود. گرچه با افزایش سن، استخوان فک محکم تر شده و روند حرکت دندان ها کُندتر می شود، اما به عنوان یک پیشنهاد بهتر است قبل از دوره بلوغ دندان ها توسط دندانپزشک معاینه شده و در صورت وجود ناهنجاری درمان آغاز شود. به عبارت دیگر بهترین زمان برای شروع دوره درمان ارتودنسی را قبل از بلوغ یا در حین دوره بلوغ می دانند.

عوارض عدم درمان ارتودنسی

درمان با ارتودنسی به منظور رفع ازدحام بین دندان ها و ناهنجاری موجود در بین فک ها انجام می شود. بنابراین ارتودنسی را نمی توان یک درمان زیبایی تلقی کرد. در واقع ارتودنسی بیشتر از اینکه درمان زیبایی باشد درمان ضروری و پزشکی است. چراکه در بسیاری از موارد از پوسیدگی دندان هایی که در جایگاه نامناسب قرار گرفته اند، جلوگیری می کند. عدم توجه به این درمان می تواند تبعاتی داشته باشد که در ادامه به مواردی اشاره شده است:

• مشکلاتی که در جویدن و هضم غذا وجود دارد، ادامه می یابد.
• ممکن است به دلیل فشار دندان ها به یکدیگر، در بلند مدت دچار لقی شوند.
• به دلیل سایش دندان ها به یکدیگر در بلند مدت ضعیف می شوند.
• ممکن است فرد در اثر فشار دندان ها به یکدیگر دچار سردرد شوند.
• ممکن است به دلیل کوچک بودن فک و ازدحام دندان ها، فرد دچار مشکلات تنفسی مانند نفس تنگی شود.
• ممکن است عدم تقارن دندان ها موجب ایجاد عدم تقارن در فک و صورت شود.
• نظافت بعضی از دندان ها با مشکلاتی مواجه است که در نتیجه موجب پوسیدگی و ابتلا به بیماری لثه می شود.
• گاهی به علت جفت نشدن صحیح دندان ها، گاز گرفتن مکرر زبان یا گونه پیش می‌ آید.

نکات مهم درمان ارتودنسی ثابت

مدت تقریبی درمان ارتودنسی بین 12 ماه تا 2 سال بر اساس نوع ناهنجاری متفاوت است. گاهی در برخی موارد ممکن است این مدت افزایش داشته باشد. در طول این دوره درمان بیماران باید به نکات و موارد زیر توجه داشته باشند:

• همکاری و مراجعه منظم به کلینیک ارتودنسی به منظور بررسی براکت ها و بریس ها
• استفاده از غذاهای نرم در روزهای ابتدایی درمان ارتودنسی
• عدم استفاده از مواد غذایی رنگی مانند سس قرمز، چای، قهوه و …
• عدم مصرف نوشیدنی های گاز دار مانند نوشابه
• پرهیز از جویدن غذاها و خوراکی های سفت و چسبنده مانند آدامس، ته دیگ، تخمه و آجیل، بلال، میوه های هسته دار
• نظافت دندان ها با مسواک مخصوص ارتودنسی به طور مرتب برای جلوگیری از باقی ماندن ذرات ریز غذا درون دهان و لابه لای دندانها و تغییر رنگ و بوی بریس ها و براکت ها
• استفاده از دهان شویه و نخ دندان در طول دوره درمان
• مراقبت از اجراء ارتودنسی هنگام انجام ورزش های سنگین و شنا
• مراجعه به پزشک در صورت احساس شل شدن براکت ها و تغییر جای آنها
  اجرای این موارد و مراقبت ها برای کسب نتیجه مطلوب از درمان ارتودنسی ضروری و الزامی است.

اهمیت مراقبت و نگهداری از تجهیزات ارتودنسی ثابت

مراقبت از دهان و دندان ها یکی از وظایف همیشگی ما است. با وجود اجزاء و لوازم ارتودنسی این موضوع اهمیت ویژه تری می یابد. چراکه در چنین شرایطی باید علاوه بر دندان ها و دهان، باید اجزاء و لوازم ارتودنسی را نیز شستشو دهید و نظافت کنید. زیرا در صورت بی توجهی به این موضوع مشکلاتی مانند موارد زیر ممکن است رخ دهد:

• تجمع باکتری ها در لابلای اجزاء و لوازم ارتودنسی و بروز عفونت لثه
• شکسته شدن و لزوم تعویض (این موضوع علاوه بر تحمیل هزینه به بیمار می تواند روند درمان را دشوار کند و طول مدت آن را نیز افزایش دهد.)

بنابراین زمانی که از بریس استفاده می‌کنید، باید توجه ویژه‌ای به فضای بین دندان ها و سلامت لثه های خود داشته باشید.

مدت درمان ارتودنسی ثابت

طول دوره درمان با ارتودنسی از 11 ماه تا دو سال متفاوت است و بر اساس نوع ناهنجاری و مشکلات درندانی فرد مشخص میشود و ممکن است بیشتر هم بشود. در واقع میتوان گفت همه چیز پس از معاینه توسط پزشک و شدت ناهنجاری و مشکلات دندان و فک بیمار مشخص می شود. پس برای دانستن طول مدت درمان لازم است به متخصص ارتودنسی مراجعه نموده و از شرایط و وضعیت دندان های خود مطلع شوید.

در طول درمان ارتودنسی ثابت از مصرف چه غذاهایی باید اجتناب نمود؟

همانطور که اشاره شد، بیمار در طول دوره درمان ارتودنسی ثابت نباید غذاهای سفت مثل ته دیگ، بلال، میوه های هسته دار، زیتون و غیره را مصرف نماید. چرا که در غیر این صورت براکت ها از دندان جدا می شود و می بایست براکت جدیدی برای بیمار استفاده شود که این امر علاوه بر تحمیل هزینه تعویض براکت برای بیمار، می تواند موجب طولانی تر شدن طول دوره درمان شود. در این دوره بیمار از نظر بهداشت، به مراقبت های خاصی نیاز دارد تا از ایجاد تغییر رنگ و بو و پوسیدگی در دندان ها جلوگیری به عمل آید.

سوالات متداول

1. چه سنی برای انجام ارتودنسی مناسب تر است؟

   بهترین زمان برای شروع ارتودنسی می تواند در دروه بلوغ یعنی از سن 9 الی 13 سالگی باشد. اما شروع درمان ارتودنسی ثابت در بزرگسالان هیچ گونه محدودیتی ندارد. هرچند که بهتر است قبل از دوره بلوغ برای تعیین وضعیت دندان ها به دندانپزشک مراجعه نموده و در صورت نیاز درمان را آغاز نمایند.

2. آیا روش درمان ارتودنسی توسط بیمار انتخاب می شود؟

   روش مناسب برای درمان شما توسط پزشک مشخص می شود. اگرچه که پزشک در مورد روش درمان با بیمار مشورت می کند اما در برخی از ناهنجاری های شدید تنها یک روش برای درمان وجود دارد و گزینه دیگری برای انتخاب وجود ندارد. از این رو لازم است بیمار با پزشک همکاری لازم را داشته باشد و برای کسب بهترین نتیجه از پافشاری بر روی یک روش خاص خودداری نماید. در ناهنجاری های شدید که نیاز به حرکت و چرخش دندان ها وجود دارد، تنها راه درمان ارتودنسی ثابت است در حالیکه در حالت بهم ریختگی خفیف دندان ها، ارتودنسی متحرک نیز می تواند کاربرد داشته باشد. به متخصص ارتودنسی خود اعتماد کنید و مطمئن باشید که او روشی را که از هر نظر برای شما بهتر و مناسب تر است برای درمانن انتخاب کرده و به شما پیشنهاد میدهد.

3. آیا انجام ایمپلنت قبل از ارتودنسی امکان پذیر است؟

   خیر در ابتدا باید دندان ها مرتب شوند و هرگونه ناهنجاری در فک برطرف شود سپس اقدام به به کاشت دندان یا ایمپلنت دندان انجام شود. در این صورت ایمپلنت دندان نیز به صورت استاندارد و اصولی انجام می شود.

4. طول دوره درمان ارتودنسی ثابت چقدر است؟

   طول دوره درمان ارتودنسی ثابت نسبت به دیگر روش ها طولانی تر است. مدت این دوره از یک سال تا سه سال متغییر است. بعد از برداشتن براکت ارتودنسی ثابت نیز بیمار می بایست به مدت 6 ماه از ریتینر استفاده کند. بعد از 6 ماه تنها شب ها ریتینر را در دهان خود قرار می دهد.

5. آیا ممکن است ارتودنسی ثابت دندان را خراب کند؟

   این نوع درمان به خودی خود آسیبی به دندان ها وارد نمی کند. اما برخی از بیماران به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در حین ارتودنسی دچار پوسیدگی و جرم دندان می شوند. به همین دلیل لازم است در طول دوره درمان ارتودنسی کلیه نکات بهداشت دهان و دندان را رعایت نمایید. همچنین در صورت بروز جرم و به وجود آمدن پلاک دندانی، به سرعت نسبت به درمان آن اقدام نمائید تا دندان دچار پوسیدگی و خرابی نشود.